DASG Blog

Eòlas air Euslaint Dhaoine: Pàirt 5 (Seuntan an aghaidh Thinneasan Dhaoine)

Fàilte oirbh air ais gu Eòlasan air Euslaint Dhaoine! An t-seachdain-sa bheir sinn sùil air Seuntan no obaidhean an aghaidh thinneasan dhaoine. Lorgar tuilleadh fhiosrachadh mu nan oba agus nan seun seo ann ann alt a chaidh a sgrìobhadh le Mgr A. Mac a’ Bheathain, ann an Tàr-Ghnìomhan Comann Gàidhealach Inbhir Nis, XVII.
 
Buaidh Casgadh Fola
“Tha mise dùnadh an lot seo mar dhùn Dia Flaitheanas air luchd-gearraidh fuilt agus feusaig air latha na Sàbaid”!
[“I am closing this wound as God closed heaven against those who cut hair and beard on the Sabbath day.”]
Tha mi an dòchas nach e seo an càs, cha bu chaomh leam sin a chlaistinn nam bithinn air m’ aghaidh a gheàrradh gam bhearradh fhèin air Didòmhnaich!
 
Grèim-Mionaich/Snaim Mionaich
“An ainm an Athar, a’ Mhic ’s an Spioraid Naoimh!
Duine fiat/dian a-muigh,
Bean fhial a-staigh,
Crìosd na laigh air calg an lìn –
‘S math an leigheas air an t-seilg sin.”
[“In the name of the Father, Son, and Holy Spirit!
A fierce churlish man without,
A hospitable wife in the house,
Christ a-lying on the beard of flax –
That is a good cure for the spleen.”]
 
Sùilean goirte
“Obaidh nan geur-shùl,
An obaidh ‘s fheàrr fon ghrèin;
Obaidh Dhè, an uile-mhòr.
Fèile Mhàiri, fèile Dhè,
Fèile gach sagairt ’s gach clèir;
Fèile Mìcheal nam feart,
’Chàraich anns a’ ghrèin a neart.”
[“A charm fr sore smarting eyes,
The best charm under the sun;
The charm of God, the all great.
Beneficence of Mary, beneficence of God,
Beneficence of each preist and each cleric;
Beneficence of Michael, the strenuous,
Who bestowed on the sun its strength.”]
 
Obaidh Leamhnad à Chataibh
“Thàinig cailleach à Loch Abair
’Shireadh sgadain à Loch Bhraoin.
Cha d’ iarr i air peighinn
Ach na chunntadh i gun anail –
Sgidear sgadan h-aon, sgidear dha, sgidear sgadan trì... sgidear sgadan ceud!”
[“A carlin came from Lochaber
To seek herring from Lochbroom
She did not ask for the penny
But what she could count without drawing breath.
Scatter of herring one; of scatter herring two, scatter of herring three... scatter of herring one hundred!”]
 
2) Seun Leamhnad
“Leamhnad a h-aon
Leamhnad a dhà
Leamhnad a thrì...”
[“Stye one,
Stye two,
Stye three...”]
 
“Ma thig a h-aon ort,
Gu m’ ann nach tigeadh dha ort;
Ma thig a dhà ort,
Gu m’ ann nach tigeadh trì ort;
Ma thig...
Ma thig naoir ort,
Gu m’ ann nach tigeadh deich ort,
Ma thig deich ort,
Gu m’ ann nach tig leamhnad ann ad shùil sin tuilleadh.
*Anail a tharraing*
Ma thig deich ort,
Gu m’ ann nach tigeadh naoi ort,
Ma thig naoi ort...
Ma thig ochd ort...”
[“Is one come on you,
May it be that two don’t come;
If two come, may there not come three...
If ten come on you,
May it be that nine won’t come...”]
 
Leigheas Sùl
Luibh Chaluim Chille agus spèir,
Meannt agus trì-bhilead còrr,
Bainne atharla nach do rug laogh;
Bruich iad is càirich air brèid,
‘S cuir sìd rid’ shùil aig trà-nòin,
Air an Athair, am Mac agus Spiorad nan gràs,
‘S air Ostal na seirce; bidh do shùilean slàn
Mun èirich a’ gheallach ’s mun till an làn.”
[“(Take of) St Columba’s wort and dandelion,
(Of) min and a perfect plant of marsh trefoil,
(Take of) milk from the udder of a quey
(That is heavy with calf, but that has not actually calved),
Boil, and spread the mixture on a cloth;
Put it to your eyes at noon-tide,
In the name of Father, Son, and Spirit of Grace,
And in the name of (John) the Apostle of Love, and your eyes shall be well
Before the next rising of the moon, before the turning of next flood-tide.”]
 
Èirigh Chìoch-Shlugain/Chìoch-chinn
[“Eòlas Cìoch-shlugain”] Lorgas stràilleach le cosachd cìche den ainm “alltuinn dhearg” ann an lodain sàil agus dh’fhastaicheas an torc leis, ag aithris –
“Ann an ainm an Athar, a’ Mhic agus an Spiorad Naoimh, air cìoch-shlugain _”
[“In the name of the Father, the Son and the Holy Spirit, for the uvula of _”.]
 
Leanaidh sinn oirnn an ath-thuras le Eòlasan a bharrachd an aghaigh thinneasan dhaoine. Tha mi an dòchas nach eil sibh a’ fulachdainn le tinneas sam bith den leithid fos cionn agus tha mi an dòchas gu bheil sibh uile gu math is fallain. A bheil sibh eòlach air gin de na h-eòlasan no seuntan fos cionn? A bheil feadhainn eile agaibhse? Nach leig sibh fios dhuinn air facebook, twitter agus ar làrach-lìn fhèin!