DASG Blog

Eòlas air Euslaint Dhaoine: Pàirt 2 (Seuntan Cuimhneachaidh Aisling agus Seuntan Dìonaidh)

Fàilte air ais! Tha Eòlasan agus Seuntan eile againn an t-seachdain-sa, bheir sinn sùil air seuntan dìonaidh ach tòisichidh sinn le seun inntinneach, seun cuimhneachadh aisling.

Seun Cuimhneachadh Aisling
Tha an t-eòlas seo air aithris airson bruadar a chuimhneachadh. Air dhan neach an seun aithris fuasglaidh am bruadar dhan neach-aithris:
“Chunnaic mi aisling an raoir
’S mi ’nam shuidh air sliabh rath;
Dh’innis Peadar e do Phòl
’S thuirt Pòl gu’m bu mhath;
Ach breithneachdainn Chrìosd ro’ Phòl
Gu thusa chumail ceart.”
[“I saw a vision last night
And me sitting to a mount of grace;
Peter told it to Paul
And Paul said it was well;
But the judgement of Christ before Paul’s
To keep you right.”]
 
Seun Dìonadh an aghaidh Sìth-gaoithe
Tha an duan seo air a thrusadh o Loch Abar Ìochdarach, far an dùinear an sùilean nuair a thigeas “sìth-gaoithe” nan ionnsaigh. Aithrisear an seun riutha fhèin leis an cùl-thaobh ris a’ ghaoth gus an sguir a’ ghaoth. Cha bu chòirear anail a tharraing no am beul fhosgladh fhad ’s gun gabhar an seun seo nan ceann:
“Gach cuman is mias is meadar,
Gu Pòl gu Peadair ’s gu Brìde;
Dìon, is seun, is glèidh mi olc ’s o chunnart,
Air a bhealach, ’s air a mhullach,
’S air an tulaich ud thall;
Pòl is Peadair is Brìde caomh!”
[“Be the care of milk pail, and bowl, and cog
Given to Peter and Paul and Saint Bride;
Wherever I wander protect me, ye Saints!
Let not evil nor harm me betide;
Hear me, Peter and Paul, and gentle Saint Bride!”]
 
Eòlas an Torranain (Eòlas dìonaidh an aghaidh an droch-shùla)
’S e lus a tha an Torranan [“Common Figwort”] a bhios a’ fàs air creagan agus aillean. Crochaidh cumhachd an luis air tìde na mara, leis an lus aig àrd a chumhachd mu làn-mhuir agus gun tèid a thraghadh leis a’ mhùir-thràghaidh. Ma tha buaidh an droch-shùla air buaidh a thoirt air feadhainn a’ chruidh agaibh cuirear an lus seo fodha fear de na cumain agaibhsa agus gun gabhar an t-eòlas seo trì tursan, a’ dol gu timcheall a’ chumain gu deiseil gach turas leis an lus fos cionn a’ chumain:
“Buaineams’ thu, thorranain,
Le ’d uile bheannachd, ’s le ’d uile bhuaidh;
Thàinig na naoi sonais
Leis na naoi earranan
Le buaidh an torranain;
Làmh Bhrìde leam!
Tha mi nis gad bhuain.
Buaineams’ thu, thorranain,
Le ’d thoradh mara ’s tìr,
Ri lìonadh gu traoghadh,
Le ’d làmhsa, Bhrìde mhìn,
Colum naomh gun sheòladh,
Odhran caomh gam dhìon,
Is Micheil nan sreud uaibhreach
’Cur buaidh anns an nì.
               Tha mo lus lùrach a-nis air a bhuain.”
[“Let me pluck thee, Torannan!
With all thy blessedness and all thy virtue,
The nine blessings came with the nine parts,
By the virtue of the Torannan;
The hand of St Bride with me,
I am now to pluck thee.
Let me pluck thee, Torannan!
With thine increase as to a sea and land;
With the flowing tide that shall no no ebbing.
By the assistance of chaste St Bride,
The holy St Columba directing me,
Gentle St Odhran protecting me,
And St Micheal of high-crested steeds,
Imparting virtue to the matter the while,
My beauteous plant is now plucked.”]
 
Leanaidh sinn oirnn turas eile le “Eòlasan an Droch-Shùla” an ath thuras. A bheil geas, seun, eòlas no ortha agaibhse airson ur dìonaidh? A bheil fios agaibhse air daoine a bhios, no a bhiodh, gan dìonadh le geas no seun man leithid fos cionn? Leigibh fios dhuinn air facebook, twitter agus ar làrach-lìn fhèin!