Maorach / Shellfish

Informant(s)
Name
Iain Robertson ( Iain Robesdan (MacDhonnachaidh) )
Location
[Mull], Tobermory
1. Maorach
lunga, lungaichlug worms.
breallach, breallaichoval shaped fish, hole in sand.
sput fishrazorfish.
cockles
fiasgainmussels.
faochagwhelk.
na gilleacha(n) gealadogwhelk.
a’ bhàirneachlimpet.
barnacles[NOTES: in pencil.]
duileasgdulse.
an slamancabbage like bag air a’ mhuir traigh.
an fheamainn dhubha’ chuir air fearann, tha i goirid + sinks [?].
an fheamain bhuidhe[sic] bolgan orra is plodadh i.
feamainn chireinserrated wrack.
eisearanoyster.
creachanclams. Slige chreachain.
roc, ruic
am bàrr deargbarr a ruic. Leasachadh cho math ’s ghabhas, cur air grunnd [?] gu sonraichte dar tha e lethghrod.
2. A’ tional maorach
[a’ tional maorach]A reir de cho pailte s’ atha iad than giomach ri bhith air iasgach le cliabh ’s a chum fharlainn pailte a leabag mar bhiadh. Tha an crùban gaolach air iasg ùr, mar is bitheanta sòrnan is fhearr, air neo cudainn. A reir a pailteas air a’ ghrunnd b’e doigh(ch) a b’fhearr far a biodh faochaig pailte gach clach is feamann air neo roc a ghlanadh air fala as do rathad air thaobhs gu faodach leisinn [?] air an togail le’d dha làmh ’s gan cur anns a phail an triseach, sin do’m phoca. Fagaig an sin a fhaochaig, fiasgain ’s fhearr am fasgann dar a bhios i eadar an da luinn dluth air uisge fresh s mur a s bitheanta far am bith iad pailte mar sin gheobh thu pearls annta chionn tha iad nas mutha. ’S doich air a bhairneach darna cuid clach ma dha phùing le oir car giar agus a bualadh a sios a rathad le oir na cloicheadh [?], a bualladh [?] le cabhag. Bu [?] sput fish daonnan a miosg geineich gheal agus far a feic thu i spùtadh tha thu gan grapadh as a gheinich gus a bith do bos agad am breallach air an aon (àn) doigh[.] Tha esan a sputadh cuideach le cabhag a dheanadh tha ga fhaotain[.] Far am bith na cockles pailte tha iad air barr a ghrunnd le muir traigh (Càn a mach). Slige chreachain fheamadh tu a togail far a ghrunnd far a feicedh tu a ach gu math bitheanta tha i ’sa làthaich a bharrachd air a bhith ’s a gheinich[.] Lungaich chi thu uraball air barr na criadh, tha thu ga glaochach [?] mar gum bith [?] buain buntata ’s am piocadh a mach. Se buain lungaich a chanas iad. Feama tu an fheamainn dhubh a ghearradh far na creigeadh le corran. ’S an fhior aire a thuibhairt (a thoirbhairt) gum bith toll taomaich anns a bhata bhios ’ga giùlan[.] An doigh a bh’aig na seanna Ghàidheal b’e basgaid sgadain bhi shios mu dheireadh air urlar a bhàta ma biodh i luchdaichte chionns nach phlod (plod) an fheamainn dhubh[.] Phlodaich gach roc is gach feamann eile gad a bhiodh bata a stealladh dorlach uisge. Fear a bheil faiche ghiomaich na pairce beag de ghaineach air beulaibh an tuil agus dar a dh’itheas e am biadh tha e ’g ithe beagan de’n ghaineach. (tiomalaich [?])
3. Beathaichean eile a gheibhear ’sa’ chladach
giomach
giomach-ciuil[?] crayfish.
cruban(male)
partan(female)
banag(female)

© DASG
^ Return To Top ^