| |
| abhainn n. | ‘river’: abhainn [˻æ̃ ũ˼-iɲ]; gen. cois na h-aibhneadh [kʰɔʃ nə h˻ãĩ˼ɲəɣ] |
| achadh n. | ‘field’: ron[= tron] achaidh ud [r( ́)ɔn axi at] |
| a-màireach advb. | ‘tomorrow’: a-màireach [ə mæ:t̨ əx] |
| amhach n. | ‘neck’: m’ amhach [m æ̃-ux] |
| anail n. | ‘breath; breather’: leigibh ur n-anail! [ʎɩk ́u ɛrn anal ́] |
| an-raoir advb. | ‘last night’: bha i ’ reodhadh an-raoir [va i rɔ-əɣ ə r˻øi˼r ́] |
| |
| bàta n. | ‘boat’: am bàta [əm pa:tə] |
| beir vb. | ‘seize; bear’: beiridh iad [peji at]; rug i [r ́uk i] |
| bho prep. | ‘from’: bho [o]; bhon mhuir [on vur ́] |
| bi vb. | ‘be’: chan eil [hɑ ɲɛl] |
| bruidhinn vb. | ‘speak’: bhruidhinn [vru-iɲ] |
| |
| caith vb. | ‘throw’: ‘ cathamh chlachan [kʰæ̃ hu xʁ̫ axən] |
| caora n. | ’sheep’: speal chaorach [spaʁ̫ xɯ:rəx] ‘sheep shears’. |
| cas n. | ’foot’: cùl mo choiseadh [khu:ʁ̫ mə xɔʃəɣ]; dat. sg. cois na h-aibhneadh [kʰɔʃ nə h˻ãĩ˼ɲəɣ] |
| ceàrdach n. | ‘forge, smithy’: ceàrdach [k ́ʰɛ:ɽstəx] |
| clach n. | ‘stone’: ’ cathamh chlachan [kʰæ̃ hu xʁ̫ axən] |
| cluinn vb. | ‘hear’: chluinnteadh tu [xʁ̫ uɲə tu] |
| cnàmh n. | ‘bone’: cnàmhan [kʰrãwən] |
| cùl n. | ‘back’: cùl mo choiseadh [khu:ʁ̫ mə xɔʃəɣ] |
| |
| dachaigh advb. | ‘home’: cha rachainn dhachaigh [xa raxiɲ ɣaxi] |
| dùisg vb. | ‘awaken’: dùisgidh mi [tu:ʃt ́ə mi] |
| |
| faic vb. | ‘see’: fhaca sibhse? [ɑxkə ʃivʃə] |
| faisg adj. | ‘near’: faisg [fɛʃt ́] |
| feòil n. | ‘meat’: pìos feòla [pʰi:s f˻eɔ˼ʁ̫ ə]. |
| foghlamaiste adj. | ‘learned’: foghlamaiste [f˻øu˼ʁ̫ əmiçt ́ə] |
| |
| gainmheach n. | ‘sand’: gainmheach [kɛɲè -əx]; gin. gainmhiche [kɛɲè -iç/ kɛɲè viç] |
| geàrr vb. | ‘cut’: gheàrr [jæ:ʀ] |
| |
| iteal vbl. n. | ‘fly’: ag iteal [ək ́ it ́əɣ̊ ] |
| |
| làmh n. | ‘hand’: gen. mo làimheadh [mə ʁ̫ ˻æ̃ ĩ˼həɣ] |
| làn adj. | ‘full': làn luchain [ʁ̫ɑ:n ʁ̫uxin] |
| leanabh n. | ‘child’: leanabh [ʎanu/ ʎanəv]; pl. [ʎanəpən]. |
| leig vb. | ‘let’: leigibh ur n-anail! [ʎɩk ́u ɛrn anal ́] |
| loisg vb. | ‘burn’: loisg mi [ʁ̫ɔ̣ʃt ́ mi], loisg e [ʁ̫ɔʃt ́ ɑ]. |
| luch n. | ‘mouse’: làn luchain [ʁ̫ɑ:n ʁ̫uxin] |
| |
| madadh allaidh n. | ‘wild dog’: madadh allaidh [matə haʁ̫iç] |
| manadh n. | ‘forerunner’: manadh [manəɣ]; pl. manaidhean [mani·-ən]. |
| muir n. | ‘sea’: bhon mhuir [on vur ́]. |
| |
| pìos n. | pìos feòla [pʰi:s f˻eɔ˼ʁ̫ə]. |
| |
| reodh vb. | ‘freeze’: bha i ’ reodhadh an-raoir [va i rɔ-əɣ ə r˻øi˼r ́] |
| ro[= tro] prep. | ‘through’: roimh[= ro] thrioblaid [rɛ̃ r̥ ipʁ̫ at ́]; ron achaidh ud [r( ́)ɔn axi at] |
| |
| seann- taigh n. | ‘old house’: seann- taigh [ʃ˻æ̃ ű˼n̪ tøi̯] |
| seòl n. | ‘sail’: seòl [ʃ˻æ̆ ɔ:˼ʁ̫ ]; gin. siùil [ʃu:l ́]. |
| sibh pron. 2pl. | emph. sibhse: fhaca sibhse? [ɑxkə ʃivʃə] |
| speal n. | speal chaorach ‘sheep shears’ [spaʁ̫ xɯ:rəx]. |
| |
| tacharan n. | tacharan caca [= ?] [tʰa·xəran kʰaxkə̆ ] |
| taibhse n. | ‘second sight’: taibhse [tʰ˻ai˼ʃ] |
| thèid vb. | ‘go’: cha rachainn dhachaigh [xa raxiɲ ɣaxi] |
| tìodhlaig vb. | ‘bury’: tìodhlaigte [t ́ʰ˻i:ə˼ʁ̫içt ́ə] |
| tionnd vb. | ‘turn’: tionndadhaibh uile! [t ́ʰu:n̪dav ulə] |
| toilich vb. | ‘please’: toilichte [tɔliʃt ́ə] |
| treabh vb. | ‘plough’: treabhadh [tʰre-ɔɣ] |
| |
| uile advb. | tionndadhaibh uile! [t ́ʰu:n̪dav ulə] |
| uisge n. | ‘water’: uisge [uʃt ́ə̆] |
| ur poss. | adj. 2pl.: leigibh ur n-anail! [ʎɩk ́u ɛrn anal ́] |
| ùrnaigh n. | ‘prayer’: ùrnaigh [u:ɽɳi] |
